Parmak gıda bebeklerin kendisi tarafından kolayca, elleriyle tutarak yiyebilecekleri gıdalardır. Bebeklerin önüne konulan yiyecekleri yemeğe çalışması, yediği besinlerin dokusunu, kokusunu ve tadını kendisi keşfetmesine yardımcı olmakta ve bu sayede de bebeklerin sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmasına yardımcı olan bir beslenme yöntemidir. Araştırmalar tamamlayıcı beslenme döneminde parmak gıdalarla beslenen çocukların, kaşıkla beslenen çocuklara kıyasla şeker ve şekerli besin tercihlerinin daha az olduğunu göstermiştir. (Araştırma Linki)
Parmak gıdalar, bebeklerin karnını doyurmaktan çok daha fazlasını yapmaktadır. Besinlerin dünyasını keşfetmek adına attığı ilk adımdır. Bebekler parmak gıdaları yerken birçok duyusunu kullanırlar ve bu sayede çok şey öğrenirler. Aynı zamanda motor becerilerinin gelişimini de desteklemektedir. Her öğünde el ve göz koordinasyonunun pratiğini yapmasını sağlamaktadır.
Bebeklerin bir şeyleri kendi kendine yapmayı başardığını görmek kendine olan özgüvenini arttıracaktır.
Bebeklerde Parmak Gıda Beslenme Yöntemine Ne Zaman Başlanır?
Genel olarak bebeklere yemek yedirirken kendi kendine beslenmeye hazır olduğunun belirtilerini vermeye başlar. Kaşıkla beslenmeyi reddedebilir veya ebeveynler bebeklerini beslerken kaşığı tutmaya çalışabilirler. Parmak gıdaya başlamak için en uygun zaman ortalama olarak 8. ve 9. aylardır.
İlk denemelerde bebekler yiyecekleri parmaklarıyla düzgün bir şekilde tutamayabilir. Ellerinden kayabilir veya düşürebilirler. Fakat zaman geçtikçe başparmak ve işaret parmağını kullanarak ‘kıskaç hareketi’ ile nesneleri tutmaya başlayacak ve parmak gıdaları kolayca kavrayıp ağızlarına götüreceklerdir. Parmaklarıyla henüz yiyecekleri tutamasa bile yiyecekleri avuçlarıyla kavrayıp ağzına götürmeye çalışacaktır.
Parmak gıdalara başlamak için süt dişlerin çıkmış olmasına gerek yoktur. Uygun boyutlarda buharda yeterince haşlanan besinleri dil hareketleriyle rahatlıkla damaklarında ezebilirler.
Bebeklere Parmak Gıdalar Nasıl Verilmelidir?
Bebeklere parmak gıda beslenme yöntemine en uygun pişirme şekli buharda pişirmedir. (Buğulama) Bu sayede yiyeceklerin kendine özgü tadı ve görüntüsü korunmuş olur. Bu da bebeklerin yiyeceklerin orijinal görüntülerini ve tatlarını tanımasına yardımcı olur. Bebek beslenmesinde kızartma, kavurma ve ızgara yapılmaz. En çok uygulanan yöntem olan su içerisinde gıdaları haşlamak ise yiyeceklerin besin değerlerinin bir kısmının suya geçmesine sebep olur.
Parmak gıdalar ilk zamanlarda mutlaka mama sandalyesinde ve dik oturur pozisyonda verilmelidir. Böylece yiyeceklerin boğazına kaçma ihtimali en aza indirgenmiş olur.
Hangi Yiyecekler Parmak Gıda İçin Uygundur?
- Buharda pişirilmiş ve iyice yumuşatılmış, parmak büyüklüğünde kereviz, brokoli, havuç, kabak, patates, tatlı patates, bezelye gibi sebzeler,
- Küçük parçalara bölünmüş olgunlaşmış muz, şeftali, avokado, kavun, karpuz gibi meyveler,
- Buharda pişirilmiş ve iyice yumuşatılmış, parmak büyüklüğünde elma, armut gibi bebeklere sert olabilecek meyveler.
- Buharda pişirilmiş cıva oranı yüksek ve dip balıkları hariç bebeklerin tüketebileceği balıklar.
